Zelfbouw 1 (materialen)
Je hebt besloten om je eerste zelf gebouwde huisje te gaan maken. Maar hoe pak je dat aan? Het belangrijkste advies is: hou het simpel. Begin met een eenvoudig rechthoekig gebouw met een plat dak. B.v. een loods of een kleine bungalow.
Tekeningen
Het mooiste is het natuurlijk als je tekeningen van je gebouw kunt krijgen. Anders zul je die eerst zelf moeten maken.
Vaak zijn bouwtekeningen op een schaal 1:50 of 1:100. Je kunt dan steeds alle maten omrekenen naar 1:87. Maar het is veel gemakkelijker om de hele tekening in één keer om te zetten naar 1:87. Dan kun je daarna alle maten gewoon uit die aangepaste tekening opmeten.
Maar hoe zorg je dat een tekening schaal 1 op 87 wordt? Daarvoor moet je de omrekeningsfactor bepalen.
Bij een schaal 1:50 is elke cm op de tekening in werkelijkheid 50 cm. Bij h0 is elke cm 87 cm. De h0 tekening moet dus kleiner worden dan die van 1:50. De omrekeningsfactor is dan 50/87 = 0,57. Je moet de bouwtekening dus na het scannen in een tekenprogramma verkleinen naar 57%. Of ga naar de copyshop en reduceer de bouwtekening daar naar 57%.
Bij een schaal 1:100 is elke cm in werkelijkheid 100 cm, en bij h0 maar 87 cm. Dus een tekening 1:100 moet je vergroten voor h0: met een factor 100/87 = 1,149 ofwel 114,9%.
Tekening van de Noordgevel van het seinhuis van station Hengelo in schaal 1:87
(boven) en 1:100 (onder). De h0 tekening is dus groter dan het origineel in 1:100.
Vereenvoudigen
De volgende stap is om de tekening te vereenvoudigen. Laat dingen weg die je toch niet ziet (b.v. aan de achterkant). Of die niet passen bij je baan.
Als bepaalde dingen te ingewikkeld zijn om als beginner te maken, vereenvoudig ze dan. Bekijk ook - als je dat ten minste wilt - of je voor bepaalde lastige onderdelen (hekjes, ramen) kant en klare producten kunt kopen die min of meer passen bij je gebouw. Pas daar je tekeningen dan op aan. ->
Snijmat met set precisie-mesjes
Wat heb je verder nodig:
- fijn vulpotlood en gum;
- een metalen (liefst stalen*) liniaal, om mee te meten en langs te snijden
- een geodriehoek, om haakse hoeken te tekenen
- lijm (ik gebruik voor karton gewone goedkope houtlijm uit dezelfde winkel);
- wat elastiekjes, wasknijpers en schilders- of crêpetape (om onderdelen tijdens het bouwen tijdelijk te monteren);
- doorzichtig plastic, voor het 'glas' van ramen en deuren.
Je kunt bij de copyshop overheadsheets kopen. Maar kijk ook eens bij oude verpakkingen; vaak zitten daar heel bruikbare stukken dun helder plastic in.
*) Bij aluminium linialen snij je gemakkelijker in het metaal.
Het is sowieso goed om bij afval altijd te bedenken waarvoor je het zou kunnen gebruiken: dunne staafjes metaal of paperclips (voor regenpijpen), plastic buisjes (voor schoorstenen), lucifers en cocktailprikkers (voor houten balkjes). Ook restanten van bouwpakketten zijn een goede bron van bruikbare onderdelen.
Vervolg: Zelfbouw 2 (constructie)
Materialen
Het is handig om zelfbouw te beginnen met karton. Dat is relatief goedkoop en redelijk gemakkelijk te bewerken. Je kunt het ook eenvoudig beplakken met b.v. 'bakstenen', 'leien' of 'dakpannen'. En het is goed te schilderen.
Gebruik goed karton van 1,5 of 2mm dikte. Grijs karton is het goedkoopst. Maar als één kant wit is kun je die naar binnen toe gebruiken. Dan heb je meteen mooi witte binnenmuren. De (grijze) buitenkant kan dan worden beplakt of geschilderd. Tweezijdig wit karton kan natuurlijk ook, maar dat is wel duurder.
Zorg dat je voor het snijden een goed scherp mes gebruikt. Afbreekmesjes zijn heel geschikt. Maar bij de bekende goedkope discounter heb je voor heel weinig geld ook een set precisie-mesjes. Die zijn steviger en 'zwalken' minder tijdens het snijden. En neem als je daar toch bent meteen zo'n groene snijmat mee.
Crêpetape en wasknijpers zijn handig om een model tijdelijk in elkaar te zetten,
voor je het lijmt. Fouten kunnen dan meestal nog hersteld worden.
Verf
Het is verleidelijk om ook voor het schilderen de acrylverf van de discounter te kiezen. Maar ik heb daar slechte ervaringen mee. Het pigmentaandeel in deze goedkope verven is laag. Ze dekken daardoor slecht, vooral de lichtere kleuren. Je hebt dus veel lagen verf nodig. Dat betekent niet alleen extra werk. Maar door alle lagen verf smeer je ook allerlei details dicht.
Ik adviseer daarom, om toch te investeren in goede verf, b.v. Vallejo Model Color. Dat kost wat meer, maar bespaart een hoop ergernis. (Ik gebruik behalve voor sommige plastic onderdelen liever geen Humbrol of Revell enamel. Waterverf is makkelijker weg te halen bij foutjes en milieuvriendelijker).
Een handig alternatief, en om makkelijk kleine correcties aan te kunnen brengen, zijn acryl markers. Deze zijn te koop bij de betere hobbywinkels.